CHP Bursa Milletvekili Prof. Dr. Kayıhan Pala;
"Sahadan gelen tanıklıklara göre, içinde formaldehit emdirilmiş bezler bulunan plastik kapların kapağı ameliyat aralarında açılıp kapatılıyor; böylece kansere yol açan gaz ameliyathane havasına salınıyor. Uluslararası rehberlerin yıllar önce terk ettiği bu kimyasal sterilizasyon yönteminin, “güvenli, pratik ve ucuz” gerekçesiyle Ereğli Devlet Hastanesi’nde kural haline geldiği öne sürülüyor. Pala’nın önergesinde Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) ve Enfeksiyon Kontrolü ve Epidemiyoloji Uzmanları Derneği (APIC) rehberlerinin açık hükümlerine atıf yapılarak, “formaldehitin gaz hâlinde tıbbi sterilizasyonda kullanımı yasaktır ya da çok sıkı kısıtlamalara tabidir” bilgisi hatırlatıldı.
Çalışan Güvenliği Raporu Yok, Maruziyet Ölçümü Yapılmamış
Önergedeki en çarpıcı bölümlerden biri de iş sağlığı ve güvenliği boyutu:
“Biyolojik Risk Değerlendirmesi, kişisel maruziyet ölçümü, negatif basınçlı kabin veya otomatik formaldehit sterilizatörü bulunmadığı gibi, personelin bu tehlikeyi rapor ettiğinde baskı gördüğü ifade ediliyor.”
İddialar doğruysa işçi sağlığı mevzuatı açıkça ihlal edilmiş durumda. İşveren niteliğindeki İl Sağlık Müdürlüğü ve hastane yönetimi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na ve “Kanserojen‑Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri” Yönetmeliği’ne aykırı davranmış oluyor.
Tek Kullanımlık Malzemeler “Kimyasal Banyodan” Sonra Yeniden Kullanılıyor
Pala, “Kimyasal kalıntı riskine uğrayan hastalar, enfeksiyon kapma ve toksik maddeye maruz kalma tehlikesiyle karşı karşıya bırakılıyor. Bu durum hem tıbbi etik ihlali hem de bir halk sağlığı sorunu” dedi.
Soru önergesi, sadece Ereğli Devlet Hastanesi’ni değil, ülke genelindeki olası benzer uygulamaları da mercek altına almayı hedefliyor. Pala’nın önergede Bakanlığa yönelttiği bazı sorular şöyle:
- Bakanlığın konudan haberi var mı, resmi teftiş başlatıldı mı?
- Maruziyet ölçümleri, havalandırma sistemi, kişisel koruyucu ekipman kayıtları mevcut mu?
- Tek kullanımlık malzemeleri tekrar kullanan sorumlular hakkında disiplin soruşturması yürütüldü mü?
- Enfeksiyon Kontrol Komitesi’nin uyarıları neden dikkate alınmadı?
- Konya İl Sağlık Müdürlüğü bu skandalı ne ölçüde denetledi?
- Personelde meslek hastalığı taraması yapıldı mı, kayıt altına alınan vaka var mı?
- Benzer yöntemlerin kullanıldığı başka hastaneler var mı; ülke çapında yasaklayıcı genelge çıkarılacak mı?
“Bakanlık Derhâl Koruyucu Genelge Yayınlamalı”
Pala, basın açıklamasında şu çağrıyı yaptı:
“Sağlık Bakanlığı bu iddiaları basit bir ‘yerel sorun’ gibi göremez. Formaldehit maruziyeti uzun vadede kan kanserinden nazofarenks tümörlerine kadar ölümcül sonuçlar doğuruyor. Bakanlığın tarafından alınacak bir kararla bu yöntem ülke genelinde bugün durdurulabilir. Çalışanlarımızın ve hastalarımızın hayatı ucuz maliyet hesaplarına kurban edilemez.”
“Şeffaf Soruşturma ve Kamuoyuna Açıklama Bekliyoruz”
Pala, önergesinin son bölümünde Sağlık Bakanlığı’nı gecikmeksizin adım atmaya davet etti:
“Bu soruşturmanın sonucu, yalnızca Ereğli’deki hekim arkadaşlarımızı değil, Türkiye’deki tüm sağlık çalışanlarını ve hastaları yakından ilgilendiriyor. Sterilizasyon protokollerinde bilim dışı ısrar, halk sağlığını doğrudan tehdit eder. Bakanlık, iddiaları ayrıntılı biçimde araştırmalı, sorumluları açığa çıkarmalı ve bulguları kamuoyu ile paylaşmalıdır. Aksi hâlde oluşacak her olumsuz tablonun sorumlusu, gerekli önlemleri almayan yetkililer olacaktır.”
