23 Nisan’da İstanbul’da meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depreme ilişkin uyarılarda bulunan Prof. Dr. Naci Görür, Marmara’daki kırılmamış faylara dikkat çekti.
Depremin ardından olası risklere karşı uyarmaya devam eden Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Kumburgaz Fayı'nı işaret ederek şunları söyledi:
"Bu oluşan depremler enerjiyi boşaltmadığı gibi Marmara’nın içindeki fay tehdidini ortadan kaldırmadı. Tam aksine tehdidi daha fazla artırdı."
Artçıların konumuna da dikkat çeken Görür, sarsıntıların 23 Nisan depreminin doğusunda yoğunlaştığını ve bu durumun Adalar Fayı’nın daha fazla stres altında kalmasına neden olabileceğini söyledi.
TEKİRDAĞ VE ADALAR FAYLARI
Görür'ün Kafa TV yayınında yaptığı uyarılardan öne çıkanlar şöyle:
"Bekliyorduk çünkü 1999’da biz bağırırken Marmara’nın altındaki kabuk yüklendi; enerji transfer oldu. Dolasıyla Marmara Bölgesi’nde olacak olan depremi öne çekti, onu tetikledi.
Kuzey Anadolu Fayı’nın kuzey kolu Marmara’nın içerisinde; 160 kilometredir ve 3 koldan meydana gelmiştir. Birincisi Adalar Fayı, Kumburgaz Fayı ve Tekirdağ Fayı. Adalar ve Kumburgaz ikisi birlikte kırılırsa en fazla 7.6 olur; Tekirdağ Fayı zaten kırılmış diyoruz. 1912 Şarköy Depremi kırmış bu fayı. Dolasıyla bu fayın oluşturacağı depremler öyle.
"MARMARA’NIN İÇİNDEKİ FAY TEHDİDİ ORTADAN KALKMADI"
Marmara’nın Batısı’nda sürekli deprem olur. Kumburgaz fayı 5 büyüklüğünde depreme neden oldu. Benim açıklamam bu fay zaten canlı bir fay; bu fay enerji biriktiriyor. Yeterince biriktirdiği enerji fay üzerinde bazı zonlarda ince küçük kaymalarla bunlar enerji kaçırabilir. Olay bu. Bu 5’lik depremde bu fay üzerinde olmuştur, kırılmanın olduğu yerde olmuştur. Küçük bir faydır; bu olsa olsa Kumburgaz Fayı’nda enerjinin yüklenmesine işaret eden zamanla enerjiyi kaçırdığının emarisidir dedim. Herkes bilim dünyası böyle kabul ediyor. Bugün olan 6.2’lik depremin farkı yok. Biri daha küçük bir hareketle, enerji dağıtımıyla oldu, öbürü biraz daha büyük. Ama bu oluşan depremler enerjiyi boşaltmadığı gibi Marmara’nın içindeki fay tehdidini ortadan kaldırmadı. Tam aksine tehdidi daha fazla artırdı.
Kumburgaz Fayı, zaten yılda 2.5 santime denk gelen stres biriktiriyor. Şimdi, hangi akıl ve mantıkla ‘burada deprem olmaz, şurada olmaz bu olmaz’ demek yazıktır. Milyonlarca insanın can güvenliğiyle oynamayın. Yani bu abesle iştigaldir.
"BEKLEDİĞİMİZ DEPREMİ KÜÇÜLTECEK BİR ŞEY DEĞİL"
Tetikler, zaten asıl sıkıntı orada. Kumburgaz Fayı’nın uzunluğu 65-70 kilometre. Bunun 30 kilometresi kırılmış olsa demek ki 70 kilometresi daha kırılmadı. Aksine uçtan kırılmaya başladığı için gittikçe geriliyor. Ben de diyorum ki; bu deprem fayın daha fazla gerilmesine olan enerji transfer edilmesine ve deprem üretme periyodunun öne çekilmesine sebep oldu. Daha da dikkatli olun. Belli bir azalmaya neden olur ama hiçbir zaman beklediğimiz depremi küçültecek bir şey değildir.
Kumburgaz Fayı’nın parça parça kırılması mümkün mü? Teorik olarak bu mümkündür. Yerin davranışına, tarihsel depremlere, daha önceki davranış şekillerine baktığın zaman parça parça kırılması için hiçbir sebep yok. Jeolojide her şey bir olasılık sonucudur, hep mümkündür. En doğru, yaygın olan olasılık çalışır. Dolasıyla 1766, 1509’da bu fay nasıl davranmışsa çok doğaldır ki aynı davranış şeklini daha sonra yineleyecek.
UZMANLARA TEPKİ
Bilimsel olarak mantıklı olan bir periyod söylenir. Yoksa şu gün, sene, ay deprem olacak diyemezsiniz. Bu kahinliktir, ayıptır. Bilim adamlığı değildir.1999’dan itibaren her an olmak kaydıyla bu depremin olma olasılığı yüzde 47’dir. Bugün de bu geçerli. Dünya anca böyle dinler. Yoksa ‘ben biliyordum, söyledim’ dedim mi hafifçe tebessüm ederler. Ben bu söyleyen arkadaşa da saygı duyuyorum ama bu bilimsel değil. Bir şeyi biliyorum dersen büyün dünyanın kabul ettiği verilere dayalı konuşmak zorundasın.
"AYAĞINA HİÇ DENİZ SUYU DEĞMEMİŞ ADAM KONUŞUYORSA NE YAPAYIM?"
Marangoza, kasaba konuşmuyorsun... Bilim dünyasına konuşuyorsun. Artçı depremlerin olması bizim için önemli. Nereye konsantre olduğu önemli. Şimdi, artçı depremlerin çoğu 23 Nisan’da olan depremin daha doğusuna sıralandı. Eğer bundan sonra daha büyük depremler olursa kökten kırar. Aynı anda kırılacağını düşünüyorum 'Kumburgaz Fayı ve Adalar Fayı aralarında belirli bir açı var. Doğrultu atımlı faylar, enerjiyi uçlarına doğru taşırlar. Doğu ucunda enerji birikecektir ve Adalar Fayı’nı daha zorlayacaktır. Adalar Fayı bu zorlanmaya ya gelir ya da gelmez o da aynı anda kırılır. Zaten 1766’da böyle olmuş. Aynı anda kırılacağını düşünüyorum. Marmara’nın altında canlı bir fay sistemi var. Bizzat dalarak gördüm. Ayağına hiç deniz suyu değmemiş, hiç Marmara Denizi’ni bilmeyen adam konuşuyorsa ne yapayım?"
